مقدمه
تحصیل در خارج، به احتمال قوی بهترین تجربه‌ی زندگی‌تان خواهد بود،اما این تجربه با هزینه همراه است. بعضی از محبوب‌ترین مقصدهای تحصیلی جهان متأسفانه جزوگران‌ترین‌هاشان نیز هستند.
و فارغ از این که کجا را برای درس خواندن انتخاب کنید، احتمالاً برای پوشش هزینه‌های شهریه و هزینه‌های زندگی به مقداری پول اضافه نیاز خواهید داشت.
خبر خوش این که تعداد زیادی بورس تحصیلی به دانشجویان بین‌المللی دارای وضعیت‌های گوناگون اعطا می‌شود تا به تحصیل‌شان در خارج کمک کند.
این بورس‌ها معمولاً از سوی دولت‌هایی که مایل به جذب تعداد بیشتری دانشجویان بین‌المللی هستند و همچنین از سوی دانشگاه‌های مختلف اعطا می‌شوند.
بورس‌ها را می‌توان از طریق سازمان‌های مستقل نیز دریافت کرد؛ برای مثال، شرکت QS با همکاری دانشگاه‌های سراسر جهان یک طرح بورسی محبوب را اداره می‌کند.
بدیهی است که این بورس‌ها متقاضیان فراوانی دارند و رقابت بر سرشان بسیار بالا است. این کمک‌های مالی از آنجا که بلاعوض هستند بسیار خواهان دارند، اما نسبت به سایر انواع کمک‌های مالی به دست آوردن‌شان اغلب دشوارتر نیز هست.
برای آن که شانسی داشته باشید، باید جستجوی خود را زودتر شروع کنید، پشتکار به خرج دهید و برایش وقت بگذارید تا خاطرجمع شوید اپلای قوی‌ای خواهید داشت.
در ادامه توضیحاتی می‌دهیم راجع به این که چه نوع بورس‌هایی وجود دارد، کجا می‌توانید بورسهای مربوط به خود را برای تحصیل در خارج پیدا کنید، و چگونه می‌توانید شانس خود را برای دریافت‌شان بالا برید.
انواع بورس‌ها
با این همه تنوعی که هست به احتمال خیلی زیاد بورسی مطابق با نیازهایتان خواهید یافت. متداول‌ترین انواع بورس‌ها عبارتند از:
بورسهای شایسته‌سالارانه
(Merit-based scholarships)
بورسهای شایسته‌سالارانه به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که استعداد منحصر به فردی در رشته‌ی خود داشته باشند. ملاک این بورس‌ها موفقیت‌های آکادمیک دانشجو است، مانند معدل (GPA) بالا یا نمره‌ی بالا در آزمون‌های استاندارد. بورسهای ورزشی زیرگروهی از این بورس‌ها هستند، و بیشتر در آمریکا رایجند (کشورهای دیگر یا ندارند یا به ندرت دارند). بورسهای ورزشی بر مبنای توانایی‌های فوق‌العاده‌ی ورزشی داه می‌شوند و رقابت بر سرشان می‌تواند بسیار شدید باشد. ضمن این که برای دریافت‌شان لازم نیست رشته‌ای مرتبط با ورزش داشته باشید.
بورسهای بر اساس نیاز مالی
(Need-based scholarships)
این بورس‌ها بر اساس ارزیابی شرایط مالی شما و والدین‌تان داده می‌شوند. هدف از اعطای آنها این است که به دانشجویان کم‌بضاعت‌تر در رسیدن به آرزوهای تحصیلی‌شان کمک شود، و مجموعه‌ای از فاکتورها، از جمله میزان درامد و تعداد وابستگان، را در نظر می‌گیرند.
بورسهای ویژه‌ی دانشجو
(Student-specific scholarships)
این بورس‌ها به گروه خاصی از دانشجویان تعلق می‌گیرد و اغلب هدف‌شان این است که به یک گروه دارای نماینده‌ی کمتر یا یک گروه محروم کمک کنند. بورسهای ویژه‌ی گروه‌های اقلیت، بورسهای ویژه‌ی زنان در صنایع پرمرد، و بورسهای ویژه‌ی دانشجویان اقلیت جنسی از این دسته‌اند.
بورسهای ویژه‌ی رشته‌ی تحصیلی
(Subject-specific scholarships)
بورسهای پرشماری نیز مختص رشته‌ها اعطا می‌شود، که تمرکز اغلب آنها بر یک مسیر شغلی ویژه است. بورسهای پزشکی، بورسهای مدارس بیزینس و بورسهای مهندسی از آن جمله هستند.
بورسهای ویژه‌ی دانشگاه
(University-specific scholarships)
بسیاری از دانشگاه‌ها بورسهای مخصوص خود را ارائه می‌دهند، که معمولاً ترکیبی از بورسهای ذکرشده در بالا است. دانشجویان واجد شرایط، یا هنگام اپلای دوره به طور خودبخود برای دریافت این بورس‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند یا باید جداگانه برایش اپلای کنند.
بورسهای غیرعادی
علاوه بر موارد بالا، ممکن است با بورس‌هایی غیرعادی برخورد کنید، که از متقاضیان می‌خواهند یک چالش خاص را انجام دهند. مسابقه‌ی duck calling (درآوردن صدای مرغابی برای به دام انداختن پرندگان)، مسابقه‌ی درست کردن لباس پرام (prom) فقط با نوارچسب، و مسابقه‌ی نوشتن بهترین مقاله درباره‌ی کپی‌رایت، نمونه‌هایی این چالش‌ها هستند.
کجا دنبال بورس‌ها بگردیم
برای پیدا کردن بورس‌هایی که واجد شرایطش هستید بهتر است ابتدا به اطلاعات ارائه‌شده توسط دانشگاه انتخابی‌تان نگاه کنید. اطلاعات مربوط به بورس در سایت دانشگاه یا در اطلاعیه‌ها قرار داده می‌شود؛ اطلاعات تماس هم در همانجا قرار می‌گیرد تا بتوانید سوالات خود در رابطه با اپلای بورس را بپرسید.
علاوه بر بورسهای دانشگاه (که توسط دانشگاه تأمین می‌شود)، ممکن است مجموعه‌ای از بورسهای خارج از دانشگاه هم وجود داشته باشد که بتوانید برایشان اپلای کنید، مثلاً بورسهای دولت یا بورسهای فراهم‌شده توسط سازمان‌ها و خیریه‌های حامی تحصیلات عالی.
برای یافتن این بورس‌ها می‌توانید جستجوهای آنلاین انجام دهید، از پایگاه داده‌های آنلاین مربوط به بورس‌ها استفاده کنید، و به سایت‌های رسمی دولت‌ها مراجعه کنید، که معمولاً پلتفورم‌هایی فراهم می‌کنند که به واسطه‌ی آنها به راحتی می‌توانید بورس‌هایی را که با شرایط‌تان همخوانی داشته باشند بیابید. در بخش‌های جلوتر این نوشتار چند نقطه‌ی شروع مفید برای جستجوی بورسهای موجود در بعضی از محبوب‌ترین مقصدهای تحصیلی را آورده‌ایم.
چگونه برای بورس‌ها اپلای کنیم
در بیشتر موارد دانشگاه‌ها، دولت‌ها و سازمان‌های خارج از دانشگاه بورسهای خود را به همراه توضیحات چگونگی اپلای به صورت آنلاین لیست می‌کنند. معمولاً می‌توانید به صورت آنلاین اپلیکیشن‌تان را به همراه مدارک تکمیلی ارائه دهید. در برخی موارد می‌توانید از طریق پست نیز اپلای کنید.
از کجا بفهمم واجد شرایط اپلای هستم؟
با خواندن توضیحاتی که در سایت اعطاکنندهی بورس آمده این را می‌فهمید. واجد بودن شرایط بستگی به ملیت، دوره‌ای که برایش اپلای می‌کنید، و دیگر ملاک‌ها دارد.
در بیشتر موارد، بورسهای یک دانشگاه تنها برای دانشجویانی باز است که از پیش برای تحصیل در دوره‌ای از این دانشگاه پذیرفته شده باشند. بورسهای دولتی معمولاً برنامه‌های جداگانه‌ای برای دانشجویان بومی و بین‌المللی دارند، پس حواس‌تان باشد برای کدامیک اپلای می‌کنید.
الزامات رایج دیگر برای واجد شرایط بودن عبارتند از نمرات خوب در مقطع تحصیلی قبلی، یک مدرک از سوی یک دانشگاه معتبر (برای بورسهای تحصیلات تکمیلی)، و مهارت در زبان آموزشیِ دوره.
بهترین زمان برای اپلای چه زمانی است؟
بسیاری از بورسهای تحصیلی در خارج دارای ددلاین مشابهی هستند، که به تاریخ آغاز سال دانشگاهی در کشور مورد نظر مرتبط است. اگر قرار باشد دوره‌ی شما در پاییز آغاز شود، اغلب می‌توانید تا ماه آخر تابستان برای بورس‌ها اپلای کنید. چنانچه دوره‌تان در ژانویه آغاز می‌شود، اغلب می‌توانید تا آخر پاییز اپلای کنید. با این حال باید جستجو و اپلای را خیلی زودتر از این شروع کنید، و همیشه ددلاین‌های تعیین‌شده توسط هر بورس‌دهنده را چک کنید. یک برنامه‌ی زمانی بچینید و یک تقویم مخصوص تاریخ‌های مهم داشته باشید. اپلای‌ها را خیلی زود انجام دهید و زمان کافی برایشان کنار بگذارید تا هیچ ددلاینی را رد نکنید یا دچار اضطراب دقیقه نودی نشوید.
مدارک تکمیلی
مدارک خواسته شده بسته به بورس متفاوت است، اما به طور معمول موارد زیر را از شما می‌خواهند
- یک کارنامه
- توصیه‌نامه(ها)
- یک مقاله درباره‌ی موضوعی معین
در بعضی بورسهای دانشگاهیِ بر اساس نیاز مالی در آمریکا، از متقاضیان خواسته می‌شود برای این که ثابت کند به کمک مالی نیاز دارند یک FAFSA (اپلیکیشن رایگان برای کمک دانشجویی فدرال) ارائه دهند.
هر سوالی که راجع به اپلای بورس داشتید می‌توانید با استفاده از اطلاعات تماس موجود در سایت، با اعطاکنندهی بورس تماس بگیرید.
چگونه یک مقاله‌ی اپلای بورس بنویسیم
اگر از شما خواسته شد به عنوان بخشی از اپلای‌تان یک مقاله بنویسید، می‌توانید از این فرصت بهره ببرید تا هیئت داوران را مجاب به انتخاب خود کنید. اطمینان حاصل کنید که مقاله‌تان در راستای پرسش یا موضوع داده‌شده پیش می‌رود، و از این فرصت برای تأکید بر موفقیت‌ها، آرزوها و علایق دانشگاهی‌تان و ارتباط آنها به دوره‌ای که برایش اپلای می‌کنید استفاده کنید.
شما باید
- متنی را که مقاله را در پاسخ به آن می‌نویسید به دقت بخوانید و موضوعات کلیدی‌اش را پیدا کنید.
- راهنماهای مربوط به این که مقاله‌ها چگونه ارزیابی خواهند شد را بخوانید، و معیارها و اصول کلی بورس مورد نظر را به خود یادآوری کنید.
- یک پلن واضح برای مقاله طراحی کنید که به پرسش مقاله پاسخ دهد و شما را قادر سازد نشان دهید که چگونه با معیارهای بورس مورد نظر مطابقت دارید.
- حتماً با یک شروع گیرا خواننده را درگیر کنید و اطمینان حاصل کنید که کل مقاله جالب باشد و خواندنش آسان.
- به تعداد کلمات خواسته‌شده و راهنماهای دیگری که ارائه شده مقید باشید.
- پیش از تحویل مقاله از یک دوست یا یک استاد بخواهید آن را بخواند تا اشتباهاتش را بگیرد و ببیند هیچ اطلاعات مرتبطی را از قلم نینداخته باشید.
- مقاله را پیش از ددلاین تحویل دهید، و زمان بگذارید و برای هر بورسی که اپلای می‌کنید مقاله‌ای جداگانه بنویسید هر قدر مقاله‌ی شما جواب دقیق‌تری به پرسش مقاله بدهد شانس موفقیت‌تان بیشتر می‌شود.
نکاتی برای موفقیت
زیاد جستجو کنید و هر چقدر می‌توانید بورس پیدا کنید
بیشمار بورس وجود دارد؛ فقط باید بگردید و آنهایی را که به شما مربوط می‌شود بیابید. از منابع و جستجوهای آنلاین گوناگون استفاده کنید و فهرست بورس‌هایی که با شرایط شما همخوانی دارد را تهیه کنید. سایت دانشگاه‌های مورد علاقه‌تان، سایت دفاتر دولتی، سایت‌های مستقل پایگاه داده‌های بورس، و دیگر لیست‌های آنلاین را چک کنید. بهتر است برای به‌روز بودن در گروه‌های رسانه‌های اجتماعی عضو شوید. این گروه‌ها به طور مرتب اطلاعات مربوط به بورسهای دانشجویانی که در ملیت، مشخصات، یا رشته با شما یکی هستند را پست می‌کنند.
زمان را خوب مدیریت کنید
تا جای امکان سریع اپلای کنید، اما عجول نباشید. به‌خصوص اگر می‌خواهید برای بورسهای متعدد اپلای کنید، مدیریت زمان بسیار ضروری است. همه‌ی ددلاین‌ها را در یک تقویم یادداشت کنید و برای تک‌تک آنها وقت بگذارید و اطمینان حاصل کنید تمام مدارک خواسته‌شده را دارید. آماده شدن بعضی از این مدارک مانند اسناد دانشگاهی یا توصیه‌نامه‌ها می‌تواند چند هفته طول بکشد، پس تا می‌توانید زود شروع به گردآوری همه‌ی مدارک کنید.
خوب به موضوع مقاله‌ی اپلای بورس دقت کنید
پس از این که تعیین کردید برای کدام بورس‌ها می‌خواهید اپلای کنید، نوبت به این می‌رسد که خاطرجمع شوید یکایک اپلیکیشن‌هایتان بورس مورد نظر خود را هدف قرار داده‌اند.
مبادا وسوسه شوید یک مقاله‌ی اپلای مشابه را برای همه به کار برید. حتماً مقاله را با موضوع داده‌شده مچ کنید، و به معیارها و اهداف خاص بورس مورد نظر اشاره کنید. اینگونه احتمال تحت تأثیر قرار گرفتن هیئت داوران بسیار بیشتر خواهد شد.
از شخص دیگری بخواهید مقاله‌تان را بخواند
دوستان و اساتیدتان علاوه بر پیدا کردن اشتباهات تایپی و غیره، می‌توانند با بازخورد سازنده خیال شما را آسوده کنند که مقاله‌تان نقاط قوت شما را خوب نشان داده است. اگر نوشتن درباره‌ی خودتان برایتان دشوار است می‌توانید از آنان بپرسید به نظرشان بهترین شایستگی‌ها و دستاوردهایتان کدام‌ها هستند و همان‌ها را با آوردن نمونه و با کیفیتِ مقاله‌تان نشان دهید.
اپلای کنید، اپلای کنید، اپلای کنید!
و در آخر این که، وقت کافی بگذارید و هر تعداد بورس که می‌توانید پیدا کنید و اپلای کنید، و خود را آماده سازید که اگر نخستین اپلای‌هایتان موفق نبود دست برندارید. اکثر افرادی که موفق به گرفتن بورس می‌شوند باید تعداد زیادی اپلای ناموفق داشته باشند تا بالاخره نتیجه بگیرند، پس با چند تا ریجکشن سرد نشوید.
بورسهای موجود در کشورهای محبوب
در زیر تعدادی از بورسهای مهم مخصوص دانشجویان بین‌المللی در محبوب‌ترین مقصدهای تحصیلی جهان را می‌بینید. برای بورسهای بین‌المللی بیشتر، این لیست را ببینید که شامل بورسهای تحصیل در نواحی و کشورهای دیگر، بورسهای ویژه‌ی رشته‌ی تحصیلی، و کمک‌هزینه‌های ویژه‌ی گروه‌های خاص دانشجویان است.
برای تحصیل در آمریکا
Fulbright Foreign Student Program به دانشجویان تحصیلات تکمیلی، شاغلان جوان و هنرمندان، برای تحصیل در آمریکا به مدت یک سال یا بیشتر بورسهای دولتی اعطا می‌کند. این بورس برای همه‌ی دانشجویان بین‌المللی در تمامی رشته‌ها به غیر از پزشکی باز است.
در اینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در آمریکا را ببینید.
پذیرش‌های بدون ارزیابی وضعیت مالی دانشجو (need blind) در آمریکا
پذیرش‌های نید بلایند به این معنی است که دانشگاه هنگام تصمیم‌گیری برای این که به شما جا بدهد یا نه، منابع مالی‌تان را در نظر نمی‌گیرد. هرچند پذیرش‌های نید بلایند معمولاً فقط به دانشجویان آمریکایی داده می‌شود، اما پنج دانشگاه آمریکایی (ام‌آی‌تی، دانشگاه هاروارد، دانشگاه پرینستون، دانشگاه ییل و کالج آمهرست (Amherst College)) برای دانشجویان بین‌المللی نیز پذیرش نید بلایند دارند. این بدان معنا است که طی فرایند پذیرش، وضعیت مالی متقاضیان ارزیابی نمی‌شود و به تمام متقاضیان موفق به اندازه‌ی کافی کمک مالی می‌شود تا بتوانند در دوره شرکت کنند.
برای تحصیل در بریتانیا
British Chevening Scholarshipsبورسهای بریتانیا برای دانشجویان بین‌المللی از سوی وزارت امور خارجه‌ی بریتانیا و سازمان‌های شریک. این بورس‌ها تمام یا بخشی از هزینه‌ی کل دوره‌ی تحصیلات تکمیلی در تمام رشته‌ها را متقبل می‌شوند.
Euraxess UK توسط شورای فرهنگی بریتانیا اداره می‌شود و بورسهای پژوهشی متنوعی برای دانشجویان بین‌المللی تحصیلات تکمیلی در سراسر جهان اعطا می‌کند.
در اینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در بریتانیا را ببینید.
برای تحصیل در استرالیا
Australia Awards Scholarships بورس‌هایی برای تحصیل در استرالیا در تمام مقاطع (لیسانس، فوق لیسانس، دکتری) ویژه‌ی دانشجویان کشورهای انتخاب‌شده در آسیا اقیانوسیه، آفریقا و خاورمیانه.
Endeavour Postgraduate Scholarships for International Students مجموعه‌ای از بورسهای بین‌المللی شایسته‌سالارانه برای تحصیل در استرالیا، که از طرف دولت استرالیا به دانشجویان تحصیلات تکمیلی از آسیا اقیانوسیه، خاورمیانه، اروپا و قاره‌ی آمریکا داده می‌شود.
دراینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در استرالیا را ببینید.
برای تحصیل در کانادا
NSERC Postgraduate scholarships بورس‌ها، گرنت‌ها و جوایز دولت کانادا برای دانشجویان ممتاز جهت تحصیل در علوم طبیعی یا مهندسی در یکی از دانشگاه‌های تأییدشده‌ی کانادا.
IDRC Research Awards بورسهای دولت کانادا برای دانشجویان کشورهای در حال توسعه جهت پژوهش در مقطع فوق لیسانس یا دکتری در یکی از دانشگاه‌های تأییدشده‌ی کانادا.
در اینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در کانادا را ببینید.
برای تحصیل در آلمان
DAAD Scholarships موسسه‌ی خدمات تبادل آکادمیک آلمان (DAAD) تعداد زیادی بورس به دانشجویان بین‌المللی برای تحصیل در آلمان در مقاطع مختلف اعطا می‌کند.
Erasmus+ طرح اراسموس که بزرگ‌ترین بورس‌دهنده برای تحصیل در کشورهای اتحادیه‌ی اروپا است از سوی کمیسیون اروپا تأمین می‌شود. این طرح، به کسانی که در یک برنامه‌ی تبادلی برای تحصیل در اروپا شرکت کرده‌اند گرنت‌هایی برای تأمین هزینه‌های زندگی اعطا می‌کند.
در اینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در آلمان را ببینید.
برای تحصیل در فرانسه
Eiffel Scholarships این برنامه‌ی دولتی به دانشجویان فوق لیسانس و دکترا برای تحصیل در موسسات انتخاب‌شده‌ی فرانسه بورس می‌دهد.
CNOUS و CROUS این دو سازمان به دانشجویان تحصیلات تکمیلی فرانسه بورسری اعطا می‌کنند.
در اینجا بورسهای دیگری برای تحصیل در فرانسه و باقی کشورهای اروپا را ببینید.
پرسش‌های متداول
چقدر احتمال دارد برنده‌ی بورس شوم؟
گول نخورید؛ رقابت بر سر بورس‌ها بسیار شدید است. هر چه باشد دانشجویان بسیاری در سراسر جهان تلاش می‌کنند برای تحصیل خود کمک مالی بگیرند. گرچه بعضی بورس‌ها بستگی به سوابق تحصیلی درخشان دارند (بورسهای شایسته‌سالارانه)، اما معمولاً موفقیت شما را کیفیت اپلای‌تان تعیین می‌کند و این که نیاز مالی دارید یا خیر.
چند کار هست که با انجامش می‌توانید شانس خود را افزایش دهید. هنگام اپلای برای بورس‌ها، باید از این بابت مطمئن شوید که تمام مدارک خواسته‌شده را آماده کرده‌اید و زمان زیادی را به نوشتن اپلیکیشن اختصاص داده‌اید.
بیان روشن انگیزه‌هایتان برای تحصیل و توضیح این که دریافت بورس چگونه شما را در رسیدن به آرزوهایتان کمک خواهد کرد اهمیت ویژه‌ای دارد.
به ددلاین مقید باشید، و مهم‌تر از همه این که به اعطاکنندگان بورس ثابت کنید توانایی انجام کارهای فوق‌العاده‌ای را دارید!
آیا می‌توانم پیش از پذیرفته شدن برای بورس اپلای کنم؟
اگر قرار است برای تحصیل به بورس تکیه داشته باشید باید دانشگاه را در جریان بگذارید. برخی دانشگاه‌ها فقط در صورتی به شما پوزیشن می‌دهند که بورس کامل گرفته باشید.
اما بسیاری از آنها به شما اجازه می‌دهند پیش از دریافت بورس برای دوره اپلای کنید، با علم به این که اگر مجبور شدید پوزیشن را به خاطر عدم دریافت بورس رد کنید آنها را هر چه زودتر باخبر خواهید کرد.
چنانچه موفق به دریافت بورس نشوید هنوز وقت دارید که اپلای خود را پس بگیرید یا پیش از آغاز ترم راه دیگری برای به دست آوردن منابع مالی پیدا کنید.
اخاذی‌هایی که به اسم اعطای بورس انجام می‌شوند کدامند و چگونه باید آنها را تشخیص داد؟
یکی از روش‌های معمول برای تشخیص اخاذی‌ها این است که از خود بپرسید آیا این بورس آنقدر زیادی خوب هست که واقعی نباشد. اگر روند اپلای خیلی آسان به نظر می‌رسد، یا اگر باید برای اپلای پول بدهید، مراقب باشید. اگر وبسایتی «بورس تضمین‌شده» می‌دهد یا اگر ایمیلی به دست‌تان رسید که نخواسته بودید، باید بسیار مظنون شوید.
اگر نگران موثق بودن یک بورس هستید، یک جستجوی اینترنتی انجام دهید و ببینید اطلاعات بیشتری درباره‌ی این بورس در اینترنت هست یا خیر. اگر اطلاعات خیلی اندکی یا اطلاعات مبهمی وجود داشت، بی‌خیالش شوید!
برای به حداقل رساندن احتمال فریب خوردن، فقط سراغ سایت‌های رسمی دانشگاه‌ها، دولت‌ها و دیگر سازمان‌های معتبر بروید.
- دستهبندی: مقالات
- برچسبها: Scholarship, اپلای, بورس
بیشتر بخوانید
۶ شهر و کشور محبوب برای رشتههای هنری (قسمت اول)
۳ آبان ۱۴۰۰
پردرآمدترین رشته‌ها
۵ مهر ۱۴۰۰
منابع آموزشی رایگان: ۳ تا منبع برای زرنگها!
۲۹ شهریور ۱۴۰۰